Portlar ve Konnektörler

Portlar ve konnektörler, anakart ile dış birimlerin iletişim kurmasına olanak sağlayan bağlantı noktalarıdır. Portların bir kısmı kasanın içindedir ve bu portlara harddisk gibi kasa içine monte edilen birimler bağlanır. Bazı portlarda kasa yüzeyinde anakarta monteli şekilde bulunur. Bu portlara kasa dışından ulaşılır ve mikrofon gibi kasa dışında bulunması gereken cihazlar bağlanır. 

PS/2 portu: Yeşil ve mor renklerde ayrı iki PS/2 portu olan anakartlar da vardır. Bunlardan yeşiline fare, mor olanına ise klavye takılır. Buradaki porta ise klavye ve fareden her ikisi de takılabilir. Tek olmasının sebebi günümüzde USB klavye ve farelerin daha çok kullanılmasıdır. Eski tip anakartlara klavye ve fare bağlamak için DIN bağlantı kullanılmaktadır. 

USB 3.0, USB 2.0 Port:

Her anakart üreticisi farklı sayıda USB (Universal Serial Bus) port kullanabilir. Bu anakarta ( Resim 1.9 ) 6 adet USB 3.0 portu ve 2 adet USB 2.0 portu bulunmaktadır. Bunlar,USB cihazların bilgisayara bağlanmasını sağlar. USB cihazlar yeni yeni yaygınlaşmaktadır. USB portlara neredeyse her tür harici cihaz bağlanabilir. Özelliği, seri ve paralel portlara göre çok daha hızlı olması ve USB aygıtlar üzerindeki yeni USB portları aracılığı ile uç uca çok sayıda cihazın zincirleme bağlanabilmesidir. USB 3.0’lar 4.8 Gbps'e kadar veri aktarabiliyor. Bu, yaklaşık saniyede 600 MB yapıyor. Ama bunlar teorik rakamlar. USB 3.0'ın 300 MB/s hızında kalacağı tahmin ediliyor. Tıpkı USB 2.0'ın 60 MB/s veri iletmesi gerekirken 31-32 MB/s'de tıkanması gibi. Kısacası USB 3.0, USB 2.0'dan 10 kat daha hızlıdır. 

S/PDIF: Sayısal (dijital) ses çıkışı sağlayan birimdir. Bu birimle ses analog dönüşümü yapılmadan doğrudan sayısal olarak çıkış birimine gönderilir. Böylece ses analog yerine sayısal gideceğinden seste kayıp olmaz. 

Dijital bilgi: Türkçe karşılığı sayısaldır. Bilgisayar dilinde “0” ve “1”lerden oluşan bilgilerdir. 

 Analog bilgi: Belli sınırlar içinde sürekli olarak değişen elektrik sinyalidir. 

Fireware (IEEE1394 – 6 pin, 4 pin) port: Bilgisayara çevre ürünleri bağlanmasında kullanılan yüksek hızlı ara yüz bağlantısıdır. IEEE 1394 standardına dayalıdır. Dijital kameralar ve video kaydedici cihazların bilgisayara bağlanıp daha hızlı veri aktarımı yapması için geliştirilmiştir. 

e-SATA port: e-SATA, haricî SATA anlamında, External SATA demektir. Tek başına yeni bir standarttan ziyade, SATA standardı için "dışarıya" bir uzatma olarak düşünebilirsiniz. e-SATA arabiriminin çıkış amacı, bilgisayar dışına koyduğumuz haricî diskler için sağlıklı ve hızlı bir bağlantı kurmaktır. Bu port haricî depolama için yaygın olarak kullanılan Hi-Speed USB ve Firewire 400 (IEEE 1394b) gibi arabirimlerin özellikle performans kısıtlamalarından kurtulurken uygulamada da kolaylık sağlıyor. Aşağıdaki tabloda aktarım rakamlarını görüyorsunuz.

Arabirim Max.       aktarım hızı                Kablo uzunluğu

Firewire 400         50 MB/s                      4.5 metre

Hi-Speed USB     60 MB/s                       5 metre

USB 3.0               600 MB/s                     5 metre

SATA I/II/III          150/300/600 MB/s        1 metre

e-SATA                 600 MB/s                    2 metre

LAN (RJ-45) portu: 8 adet metal bağlantı noktası bulunan konnektördür. Bilgisayarlar arası iletişimde ve bilgisayarların yerel ağa bağlanmasında kullanılan ve ethernet olarak isimlendirilen bağlantı kablolarının ucunda yer alır. Yerel ağa ve internete bağlanmak için kullanılır. 

Ses giriş ve çıkışı: Kulaklık ve 5+1, 7+1 gibi ses sistemleri takmak için

kullanılır.

 Ses Girişi: Açık mavi renkte olan bu porta teyp, CD, DVD çalar ya da

diğer ses kaynakları bağlanabilir.

Ses Çıkışı: Açık yeşil renkte olan bu porta kulaklık, hoparlör takılabilir.

 Mikrofon Girişi: Pembe renkte olan bu porta mikrofon takılabilir

Başka anakartlarda farklı portlar da bulunmaktadır. Bunlar paralel port, seri port, VGA portu ve DVI portu vb. Aşağıda bunlardan kısaca bahsedilmiştir.

Paralel Port(LPT-LinePrinTer): .25-pin’li port konnektörlere yazıcı, scanner ve diğer aygıtlar takılabilir. Paralel portun 20 yıllık baskınlığından sonra şimdi neredeyse tüm yazıcılar USB portu ile birlikte gelmektedir. Daha iyi modeller bazen Firewire bağlantıyı önermektedir.

Seri Port (COM-Communication (İletişim Kapısı)): Seri port, kişisel bilgisayarlarda kullanılan ilk genel amaçlı porttur. Bu 9-pin’li veya 25-pin ‘li COM porta seri aygıtlar bağlanabilir. Sadece son yıllarda daha hızlı ve kullanımı kolay olan USB’nin baskınlığından dolayı seri portu daha az

VGA Portu: 15-pin’li VGA portuna monitör bağlanır. Anakartlarda onboard olarak ifade edilen görüntü kartının anakart üstünde bulunması durumunda bu port anakart üzerind arka panelde bulunur. 

DVI Portu : Onboard (kart üstü) anakartlarda HDMI görüntü veren ekran kartları bağlanmış ise arka panelde DVI portu bulunur.